پاسخ: امام سجاد (ع) با شش خليفه معاصر بود كه هيچ يك بااهل‏بيت (عليهم السلام) مهر نورزيدند . اين خلفا عبارتند از : يزيد بن معاويه
معاويه‏بن يزيد
مروان بن حكم
عبدالملك بن مروان
وليدبن عبدالملك
امام سجاد (ع) پس از شهادت پدر ، درايام اسارت و در شرايط‏ اختناق ، امامت را به عهده گرفت . اين شرايط سخت تا پايان‏ امامت ايشان ادامه يافت .مسعودى نوشته است : حضرت سجاد (ع) امامت را به صورت مخفى و با تقيه شديد و درزمانى دشوار عهده دار گرديد . به اين جهت امام(ع) به تربيت‏ انسانهايى همت گمارد كه بتوانند با روشنگرى و توضيح معارف‏الهى مسير اسلام راستين و تشيع سرخ علوى را استمرار بخشند[1].

پاسخ: در رابطه با اينكه مادر امام سجاد(ع) كه بوده و آيا دختر يزدگرد و به نام شهربانو بوده و به افتخار عقد زناشويي حسين بن علي(ع) و مادري امام سجاد(ع) نائل شده باشد، از نظر مدارك تاريخي سخت مشكوك است. مورخين عصر حاضر عموماً در اين قضيه تشكيك مي‏كنند و آن را بي‏اساس مي‏دانند. مي‏گويند در ميان همة مورخين، تنها يعقوبي جمله‏اي دارد به اين مضمون كه گفته است: مادر علي بن الحسين(ع) «حرار» دختر يزدجرد بود و حسين(ع) نام او را غزاله نهاد. ادوارد براون از كساني است كه داستان را مجعول مي‏داند. كريستن سن نيز قضيه را مشكوك تلقي مي‏كند. سعيد نفيسي در تاريخ اجتماعي ايران آن را افسانه مي‏داند.

پاسخ: امام سجاد عليه السلام پس از بازگشت از شام به همراه اسرا بر اساس سياستي حكيمانه و با توجه به شناخت عميقي كه از مردم شهر داشت، و فرمايشي كه از او نقل شده ( « در همه مكه و مدينه حتي بيست نفر كه مرا دوست داشته باشند، وجود ندارد.») موضعي كاملاً بي طرف اتخاذ كرد و از اتفاقات جاري مدينه كناره گرفت. دليل اين كناره‌گيري اين بود كه امام مي‌دانست اين نهضت از مبناي صحيح اسلامي برخوردار نيست و قيام‌كنندگان نه به امامت او اعتقادي دارند و نه حتي از او نظر خواسته‌اند؛

پاسخ: به يقين تنها علت زنده ماندن امام زين العابدين عليه السلام, خواست و مشيت الهي بوده است و بيماري تنها يكي از اسباب ظاهري براي عدم مبارزه و جهاد امام بود تا بدين وسيله وجود مقدس امام زمان آن دوران از هرگونه آسيب در امان بماند و آن بزرگوار ادامه دهنده امامت و ولايت باشد. و به همين لحاظ هيچ قدرتي را توان آسيب رساندن به آن حضرت نبود و آنجناب سي و پنچ سال زنده ماند و باعث زنده ماندن قيام عاشورا و امامت و ولايت ائمه اطهار عليهم السلام شد.

بعد از شهادت امام حسين عليه اسلام و اهل بيت و اصحابش در دهم محرم سال 61(ه. ق )، بدن هاي قطعه قطعه و خون آلود آنان بر زمين ماند. و طبق نقل طبري آمده است كه امام حسين عليه السلام و ديگر شهدا يك روز پس از شهادت و بعد حركت سپاهيان عمر سعد به سمت شام يعني يازدهم محرم توسط اهل غاضريه از بني اسد دفن شدند.(1) بلاذري در انساب الشراف (2)و مسعودي در مروج الذهب(3) خود نيز بر همين باورند.

بلى، در اينجا تنها به ذكر نمونه هاى اندكى از آنچه كه در تاريخ نقل شده، بسنده مى كنيم:
1. عزادارى بنى هاشم در ماتم سيدالشهدا؛ از امام صادق عليه السلام روايت شده است: «پس از حادثه عاشورا هيچ بانويى از بانوان بنى هاشم، سرمه نكشيد و خضاب ننمود و از خانه هيچ يك از بنى هاشم دودى كه نشانه پختن غذا باشد، بلند نشد تا آنكه ابن زياد به هلاكت رسيد. ما پس از فاجعه خونين عاشورا پيوسته اشك بر چشم داشته ايم»[1].

پاسخ : كنيه هايي كه براي اشخاص و مخصوصاً معصومين(عليهم السلام) انتخاب مي شود، فقط به خاطر داشتن فرزند نبوده است، بلكه گاهي كنيه ‌ها به خاطر صفات و خصوصيات برجسته اي كه در آنها بوده است، انتخاب شد. مثل كنيه ابوتراب براي حضرت علي(عليه السلام) كه توسط پيامبر اكرم( صلي الله عليه و آله و سلم) براي آن امام انتخاب شد.

پاسخ: كسي كه بخواهد بداند چرا عاشورا براي امام حسين عليه ا لسلام اتفاق افتاد، بايد در گام نخست، با نگا‎ه و مطالعة جامع و كامل در بارة امام حسين ـ ع ـ، به زندگي، شخصيّت و مقام حضرت به عنوان امام معصوم، شناخت لازم و كافي پيدا كند و سپس با مطالعه و تعمّق لازم در بيانات و گفتار حضرت كه در مقاطع مختلف قيام و حتّي پيش از آغاز آن در بارة انگيزة حركت خويش بيان كرده است، با علل بوقوع پيوستن اين حادثه براي حضرت آشنا خواهد شد‎.

پاسخ: راويان جريان عاشورا را مى ‏توان به دو گروه تقسيم كرد:
الف. خود اهل بيت امام حسين(ع) كه خود در صحنه حاضر بودند، خصوصاً زينب كبرى(س) و امام سجاد و امام باقر(ع)، كه بسياري از وقايع از اين بزرگواران نقل شده است.

پاسخ: با سلام. براي رسيدن به اطلاعاتي جامع درباره واقعه عاشورا به كتاب زير كه حاصل تلاش ده ساله گروهي از تاريخ پژوهان است مراجعه فرماييد:
گروهي از تاريخ پژوهان زير نظر استاد مهدي پيشوايي،‌ مقتل جامع سيدالشهدا، قم، انتشارات موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره).
اما خلاصه واقعه به اين شرح مي‌باشد: